Protokół Marche jest nierozerwalnie związany z medycyną pola walki. Pozwala na usystematyzowanie kolejności udzielania pomocy poszkodowanemu, nawet w najbardziej ekstremalnych warunkach. Czym jest i jakie są jego najważniejsze elementy?
Zdawać by się mogło, że wiedza z zakresu ratownictwa taktycznego, powinna interesować wyłącznie wojskowych i funkcjonariuszy biorących udział w ryzykownych działaniach bojowych. Nic bardziej mylnego, pewne elementy ratownictwa taktycznego i znajomość schematu postępowania, mogą uratować ludzkie życie i zdrowie w wielu codziennych sytuacjach.
Spis treści:
Protokół Marche – co to jest?
Protokół Marche – co to jest? Pytanie to jest jednym z najczęściej pojawiających się wśród osób, które zdecydowały się zgłębić wiedzę za zakresu medycyny taktycznej. Warto natomiast podkreślić, że zainteresowanie tym tematem przejawiają nie tylko żołnierze, funkcjonariusze służb mundurowych czy reprezentanci organizacji militarnych. Konflikty zbrojne we współczesnym świecie, chociażby za wschodnią granicą Polski, powodują, że wiedzę tę chcą zgłębiać również osoby cywilne.
Ratownictwo taktyczne różni się od ratownictwa cywilnego. TCCC, czyli Tactical Combat Casualty Care, określa tryb postępowania w ekstremalnych warunkach pola walki tak, aby najskuteczniej, nieść pomoc osobom poszkodowanym.
Schemat działania w ramach TCCC podzielony jest na trzy tryby postępowania. Pierwszy odnosi się do czynności wykonywanych pod ostrzałem (CUF: Care under Fire), drugi do postępowania na polu walki (TFC: Tactical Field Care), natomiast trzeci obejmuje schemat działania podczas ewakuacji medycznej (TEC: Tactical Evacuation Care).
Ratownictwo taktyczne w warunkach bojowych obarczone jest wieloma obciążającymi czynnikami, jednakże właściwe przeszkolenie w tym zakresie, pozwala podjąć działania ratujące zdrowie i życie, mimo wyjątkowo trudnych okoliczności.
Protokół Marche jest natomiast clou ratownictwa taktycznego. Szczegółowo opisuje schemat działania oraz etapy, jakie następują po sobie. Tym samym daje ratownikom taktycznym podstawę, by sprawnie zadziałać i jak najszybciej nieść pomoc medyczną poszkodowanym. Pamiętać należy jednak o tym, że protokół w warunkach bojowych, ma zastosowanie dopiero w strefie TFC – ratownik jest bowiem w pierwszej kolejności operatorem, żołnierzem, policjantem, funkcjonariuszem.
Historia Protokołu MARCHE sięga korzeni medycyny taktycznej i narodziła się w odpowiedzi na rosnące wyzwania związane z konfliktami zbrojnymi oraz sytuacjami masowymi, gdzie szybka i skoordynowana interwencja medyczna jest kluczowa. Protokół ten jest rezultatem ciągłego doskonalenia praktyk medycznych w warunkach ekstremalnych.
Najistotniejsze elementy protokołu Marche
Protokół Marche precyzyjnie określa tryb postępowania w przypadku nieprzewidzianych i ekstremalnych sytuacji. Schemat ten pozwala więc ratownikom taktycznym sprawnie działać, gdyż dokładnie wiedza, jakie czynności powinni kolejno podjąć.
Specjaliści podkreślają, że najczęstszymi odwracalnymi przyczynami zgonów, które występują w trakcie działań na polu walki są masywne krwotoki z kończyn, odma prężna oraz niedrożność dróg oddechowych, dlatego TCCC skupia się właśnie na wyeliminowaniu właśnie tych czynników.
Marche jest akronimem pierwszych liter słów będących kolejnymi etapami badania: Massive bleedings, Airways, Respiratory Distress, Circulation, Hipothermia, Everything else. Każde z nich określa zbiór czynności następujących po sobie podczas udzielania pomocy osobie poszkodowanej.
- Massive bleeding – pierwszy etap odnosi się do konieczności jak najszybszego zatamowania krwawienia za pomocą dostępnych metod, przede stazy taktycznej, opatrunków uciskowych oraz opatrunków hemostatycznych.
- Airway – to moment, w którym należy sprawdzić wydolność oddechową poszkodowanego i w razie potrzeby udrożnić drogi oddechowe.
- Respiratory distress – po przeprowadzeniu badania urazowego można przejść do zabezpieczenia ran w obrębie klatki piersiowej lub odmy prężnej.
- Circulation – kontrola tętna na tętnicy szyjnej i promieniowej.
- Hypothermia/Head – to etap, podczas którego należy zbadać głowę i szyję, ale też zabezpieczyć ciało przed utratą ciepła, np. za pomocą folii ratunkowej czy koca termicznego. Na tym etapie przygotowuje się również poszkodowanego do ewakuacji.
- Everything else to dalsze czynności medyczne, które można przeprowadzić po wykonaniu wcześniejszych etapów w przypadku wydłużającej się akcji ewakuacyjnej. Mowa tu chociażby o dokładniejszym badaniu urazowym, opatrzeniu urazów gałki ocznej oraz o zabezpieczeniu mniej groźnych ran.
Podczas realizowania czynności w ramach protokołu Marche, zaleca się działania w składzie dwuosobowym: medyk oraz pomocnik, który będzie wykonywał zadania zlecone przez medyka. Podstawowym wyposażeniem apteczki taktycznej są natomiast:
- staza taktyczna i opaska uciskowa,
- opatrunki indywidualne, np. typu izraelskiego
- bandaże, kompresy jałowe, plastry, opatrunki hydrożelowe,
- rurka nosowo-gardłowa,
- folia NRC,
- środki odkażające,
- rękawiczki jednorazowe.
Warto podkreślić, że apteczki taktyczne (a także zasady protokołu Marche) nie są dedykowane wyłącznie reprezentantom służb mundurowych czy organizacji militarnych. Z pewnością będzie ona doskonałym rozwiązaniem dla miłośników bushcraftu, survivalu, a także turystów, podróżników, amatorów wędrówek górskich.
Protokół Marche w ratownictwie taktycznym
Protokół Marche odnosi się do ratowania zdrowia i życia w maksymalnie trudnych i ekstremalnych warunkach. Skupia się zatem na tamowaniu masywnych krwotoków i opatrywaniu widocznych urazów do momentu, aż możliwa będzie ewakuacja. W przypadku ratowników taktycznych, są oni przede wszystkim żołnierzami, funkcjonariuszami biorącymi udział w działaniach bojowych, dopiero w drugiej kolejności, gdy sytuacja na to pozwala, w działaniach medycznych.
Działania TCCC skupiają się na próbie wyeliminowania najczęstszych przyczyn zgonów na polu walki, a więc wspomnianych już krwotokach, odmie prężnej i niedrożności dróg oddechowych. Sprzęt medyczny w warunkach bojowych jest bardzo ograniczony – zwykle do indywidualnego wyposażenia żołnierza/funkcjonariusza. W pierwszej kolejności, ranny musi stosować się – o ile to możliwe – do zasad samopomocy.
Jak już wspomniano, ratownictwo taktyczne i cywilne znacznie różnią się od siebie. Pierwsze zakłada, że najpierw ratuje się osoby, które mają największe szanse, by odzyskać sprawność bojową i powrócić do walki. W ratownictwie cywilnym natomiast, priorytetem są osoby najciężej ranne, które jak najszybciej powinny zostać przetransportowane do szpitala.
Bardzo znacząca różnica dotyczy również RKO, a więc resuscytacji krążeniowo oddechowej. Jest ona priorytetem w medycynie cywilnej, natomiast przy działaniu w ekstremalnych warunkach, może ona zostać przeprowadzona dopiero po ewakuacji – nigdy na polu walki.
W dzisiejszym środowisku, gdzie sytuacje wymagające interwencji medycznej są nieprzewidywalne i często związane z zagrożeniem życia, istnieje pilna potrzeba skutecznych protokołów postępowania. Protokół MARCHE stanowi kompleksowy zestaw wytycznych dla medycyny taktycznej, zaprojektowany specjalnie dla profesjonalistów, którzy muszą działać w warunkach wysokiego ryzyka.
Jego skuteczne zastosowanie nie tylko wśród wojskowych, ale również w służbach mundurowych, sprawia, że stanowi kamień milowy w dziedzinie ratunkowej, przyczyniając się do zwiększenia szans na przeżycie i minimalizacji powikłań medycznych. Protokół MARCHE zyskał na znaczeniu i zaczął być szeroko stosowany w jednostkach wojskowych na całym świecie. Jego zastosowanie rozszerzyło się również na inne obszary, takie jak służby policyjne, straże pożarne czy jednostki specjalne, gdzie istnieje potrzeba szybkiego reagowania w sytuacjach kryzysowych.
